یادداشت/نهادهای مدنی؛ حلقه ارتباط قوی بین حاکمیت و ملت

 به گزارش پایگاه خبری و تحلیلی آذرسلام، آقای “توک ویل” فیلسوف و جامعه شناس معروف فرانسوی که جمله معروفش؛  “گردش فکر در عرصه تمدن مثل گردش خون در عرصه بدن است” در خصوص دلایل شکست انقلاب فرانسه در رسیدن به اهداف خود می نویسد: انقلاب فرانسه علاوه بر اینکه نهادهای سیاسی اساسی جامعه را تغییر داد، نهادهای مدنی موجود در جامعه را که به عنوان حلقه واسط عمل می کردند را از بین برد و نتوانست جایگزین مناسبی برای آن ایجاد کند.

 نهادهای مدنی در جامعه بسان حلقه های  واسطه بین مردم و حاکمیت عمل می کنند از یک طرف اهداف و آرمانها و برنامه های کلان حاکمیت را در بین مردم تبیین می کنند و از طرف دیگر خواسته ها نیاز ها و اندیشه های اصلاحی مردمی را به حاکمیت منتقل می کنند.

 فعال بودن نهادهای مدنی اعم از رسمی و غیر رسمی در جامعه موجب دوام و بقای حاکمیت و رابطه خوب مردم با حاکمیت و در نتیجه پایداری نظام های سیاسی است.

در نبود نهادهای مدنی و حلقه های واسطه حکومت و مردم بدون درک متقابل رودر روی هم قرار می گیرند.

حرکت های انتقادی مردمی چون از طریق قانونی طرح نمی شود اعتراض و شورش تلقی می شود و با آن مقابله می گردد و از طرف دیگر مردم عادی بدون اطلاع از حکمت و چرایی تصمیمات حاکمیت آنرا سیاستی نادرست و زور مدارانه تلقی می کنند  نتیجه رفته رفته شکاف بین مردم و حاکمیت افزایش می یابد.

حلقه های واسط لزوما سازمان و نهادی ثبت شده نیست می تواند یک جریان فکری و یا جمعی از یک صنف یا گروه باشد .

مقام معظم رهبری در خصوص فعالیت سیاسی دانشجویان جمله بسیار جالبی دارد که در تبیین این نوشته بیان آن راهگشا خواهد بود.

ایشان فرمودند: موضع گیری صحیح دانشجو می تواند خطر خیانت خواص و دنبال روی عوام را کم کند.

در این  جمله معروف رهبر فرزانه انقلاب علاوه بر اینکه  اهمیت و نقش دانشجویان به عنوان حلقه واسط عوام و خواص جامعه را بیان کرده فلسفه وجودی و اهمیت همه نهادهای مدنی جامعه را هم یاد آور شده است.

یکی از شاهکار های انقلاب اسلامی ایران ایجاد حلقه های واسطی است که تا کنون در نظام های سیاسی رایج دنیا نمونه و مثل نداشت. از جمله این نهادها بسیج مستضعفین بود که در سال ۵ آذر ۱۳۵۸ به فرمان امام خمینی تشکیل شد.

 در اهمیت نقش بسیج در تداوم انقلاب اسلامی ایران همین بس که در پاییز ۱۳۶۵ توانست ۱۲۰ هزار نفر از نیروهای داوطلب مردمی را جذب، سازماندهی و در خدمت نیروهای مسلح برای دفاع از کشور قرار دهد و همین نیرو های مردمی با انجام دو عملیات بزرگ کربلای ۴و۵ سرنوشت جنگ تحمیلی را رقم زنند.

خدمات ارزنده و بیشمار بسیج در طول ۴۰ سال گذشته این جمله تاریخی “طارق عزیز” وزیر امور خارجه وقت عراق در جنگ اول خلیج فارس را که در دیدار با هیات ایرانی و در پاسخ به هشدار حمله قریب الوقوع آمریکا و متحدانش به عراق گفته بود: شما چرا نگران هستید شما که سپاه و بسیج را دارید، نمایان می شود.

امروزه ارزش همه سازمان های مردم نهاد اعم از هیات های مذهبی، صنفی، علمی و خانوادگی چه ثبت شده و چه ثبت نشده بسان خانواده های بزرگ در کنار بسیج به عنوان مهمترین نهاد مردمی برای همه صاحبان خرد و اندیشه؛ نمایان است.

نیک می دانیم در فضای تغییر ناخواسته جایگاه نهادهای تربیتی  وسنتی و کم رنگ شدن نقش تربیتی و آموزشی مدارس و خانواده ها بطور حضوری و عملی و جایگزینی آن با فضای مجازی و رسانه ای ضرورتا ایجاب می کند که تشکیل نهادهای مدنی در شبکه های اجتماعی و تقویت حلقه های واسطه سنتی یک ضرورت انکار ناپذیر در دستور کار قرار گیرد.

::سید مهدی قدیرزاده -خبرنگار و فعال فضای مجازی

انتهای خبر/